تراز تجاری متعادل می‌شود؟

آخرین آمار گمرک از تجارت ایران در سه‌‌‌ماهه نخست سال، نشان می‌دهد که تجارت ایران با احتساب صادرات نفتی، به ۴۰میلیارد دلار رسید.بر این اساس، صادرات غیرنفتی به عدد ۱۳.۵میلیارد دلار رسیده و در مقابل ارزش واردات رقم ۱۴.۳میلیارد دلار را ثبت کرده است.با احتساب این ارقام کسری تجاری کشور در فصل بهار معادل رقم ۸۰۰میلیون دلار بوده است.گرچه کسری تجاری بهار سال جاری کمتر از این رقم در مدت مشابه در سال گذشته است، اما نمی‌توان از این آمار نتیجه خاصی گرفت، زیرا در بهار سال ۱۴۰۱ تراز تجاری کشور مثبت ۱۵۹میلیون دلار محاسبه شده بود؛ با این وجود در پایان سال همین سال، کسری تجاری معادل بیش از ۶میلیارد دلار ثبت شد.بنابراین برای پیش‌بینی در مورد وضعیت تجارت ایران در سال ۱۴۰۳، باید قدری تامل کرد. همچنین بر اساس این آمار، در خردادماه، معادل ۵.۵میلیارد دلار کالا از کشور صادر و ۵.۲میلیارد دلار کالا به کشور وارد شده است.در نتیجه میزان صادرات ماهانه در خردادماه به بالاترین رقم در ۱۷ ماه گذشته رسیده است.

آمارهای گمرک نشان می‌دهد که همچنان ایران با شرکای محدودی تجارت دارد و کشور جدیدی به لیست مقاصد صادراتی و مبادی وارداتی ایران اضافه نشده است.

روند صعودی صادرات
آمارهای تجارت در بهار سال جاری حاکی از رشد در وزن و ارزش صادرات نسبت به مدت مشابه در سال گذشته است.همچنین بر اساس اعلام گمرک، ارزش هر تن کالای صادراتی ایران ۲درصد رشد داشته است.

محمد رضوانی‌فر، معاون وزیر اقتصاد و رئیس کل گمرک ایران، در رابطه با آمارهای صادراتی کشور گفت: میزان وزنی صادرات غیرنفتی در سه‌ماهه امسال ۳۷.۸میلیون تن بوده که افزایش ۵.۶درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل داشته است.همچنین ارزش صادرات غیر‌نفتی کشور در سه‌ماهه امسال با افزایش ۷.۶درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته، به ۱۳.۵میلیارد دلار رسیده است.

رضوانی‌فر افزود: میزان صادرات کشور با احتساب نفت خام و نفت کوره، خدمات فنی مهندسی و تجارت چمدانی ۲۵.۷میلیارد دلار بوده است.

وی ارزش تجارت خارجی کشور (مجموع واردات و صادرات) در سه‌ماهه نخست سال ۱۴۰۳ را ۴۰میلیارد دلار اعلام کرد.

معاون وزیر اقتصاد و رئیس کل گمرک ایران گفت: در سه‌ماهه نخست سال ۱۴۰۳، با احتساب صادرات نفت خام و نفت کوره (اعلام‌شده توسط وزارت نفت) و خدمات فنی و مهندسی، شاهد ۱۱.۴میلیارد دلار مازاد تجارت خارجی و بدون احتساب صادرات نفت خام و نفت کوره، خدمات فنی و مهندسی، حدود ۸۰۰میلیون دلار کسری تجارت خارجی بوده‌ایم.

به گفته وی در سه‌ماهه امسال ۱۵.۶میلیون تن محصولات پتروشیمی به ارزش ۶.۲میلیارد دلار صادر شده است که رشد ۷.۲۶درصدی در وزن و رشد ۸.۸۵درصدی در ارزش را نشان می‌دهد.

رضوانی‌فر گفت: سه قلم عمده کالا‌های صادراتی در سه‌ماهه نخست سال جاری، به گاز طبیعی مایع‌شده با ۱.۶میلیارد دلار، پروپان مایع‌شده با ۸۶۴میلیون دلار و متانول با حدود ۶۰۴میلیون دلار اختصاص داشت.

به گفته وی در بین ده قلم عمده کالا‌های صادراتی، بیشترین رشد ارزشی به گاز‌های نفتی و هیدروکربور‌های گازی‌شکل مایع‌شده با ۸۷‌درصد، پلی اتیلن گرید فیلم با ۶۳درصد و میله‌های آهنی یا فولادی با ۱۸درصد افزایش، اختصاص داشت.

وی در خصوص کالاهایی که در بین ده قلم عمده کالا‌های صادراتی، بیشترین کاهش ارزش را داشتند، گفت: بوتان مایع‌شده با ۱۳‌‌‌درصد، شمش از آهن و فولاد با ۹درصد و گاز طبیعی مایع‌شده با ۳درصد کاهش، بیشترین کاهش در ارزش صادرات را داشته‌اند.

متوسط ارزش گمرکی هر تن کالای صادراتی از ۳۵۱ دلار در سه ماهه نخست سال گذشته به ۳۵۷دلار در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۳ رسیده، که افزایش ۲ ‌‌‌درصدی داشته است.

وی در خصوص بزرگ‌ترین مقاصد صادراتی کشور در سه‌ماهه سال جاری افزود: در این مدت چین با ۳.۶میلیارد دلار، عراق ۳میلیارد دلار، امارات متحده عربی ۱.۹میلیارد دلار، ترکیه با ۱.۳میلیارد دلار، افغانستان با ۵۲۴میلیون دلار، پاکستان با ۵۱۴میلیون دلار و هند با ۴۴۳میلیون دلار، ۷ مقصد اصلی صادراتی ایران بودند.

به گفته وی در سه‌ماهه امسال ۸۱درصد از وزن و ۸۳درصد از کل ارزش صادرات غیرنفتی کشور به مقصد ۷ کشور مذکور صادر شده است.

واردات ارزان شد
مهم‌ترین نکته در آمار واردات کالا به کشور افت قیمت هر تن کالای وارداتی است. رضوانی‌فر در خصوص میزان واردات در سه‌ماهه سال جاری گفت: در این مدت ۹میلیون و ۴۰۰هزار تن کالا به ارزش ۱۴.۳میلیارد دلار وارد کشور شده است که به لحاظ وزنی ۷.۷۳درصد و از حیث ارزش ۱.۳۳درصد افزایش نسبت به مدت مشابه سال گذشته را نشان می‌دهد.

او افزود: ۳ قلم عمده کالا‌های وارداتی در سه‌ماهه نخست سال ۱۴۰۳، ذرت دامی با ۸۹۰میلیون دلار، کنجاله سویا با ۴۸۳میلیون دلار و طلا به اشکال خام با ۴۷۶میلیون دلار بوده است. در بین ده قلم عمده کالا‌های وارداتی، بیشترین افزایش به لحاظ ارزش، به کنجاله سویا با رشد ۱۰۱۵درصدی، طلا به اشکال خام با رشد ۲۶۵درصدی و شکر با رشد ۱۵۰‌‌درصدی اختصاص داشت.

به گفته رضوانی‌فر، در بین ده قلم عمده کالا‌های وارداتی، بیشترین کاهش به لحاظ ارزش دلاری، مربوط به روغن دانه آفتابگردان با ۵۰درصد کاهش، برنج با ۱۹درصد کاهش و ذرت دامی با ۱۳درصد کاهش بوده است.

او افزود: متوسط ارزش گمرکی هر تن کالای وارداتی ۱۵۲۶دلار بوده که نسبت به رقم ۱۶۲۲دلار در سه‌ماهه نخست سال ۱۴۰۲، ۶درصد کاهش را نشان می‌دهد.

وی در خصوص ۷ کشور عمده طرف معامله واردات با ایران در سه‌ماهه سال ۱۴۰۳، گفت: در این مدت امارات متحده عربی با ۴.۵میلیارد دلار، چین با ۴میلیارد دلار، ترکیه با ۱.۸میلیارد دلار، آلمان با ۴۹۲میلیون دلار، هند با ۴۲۸میلیون دلار، روسیه با ۳۰۹میلیون دلار و هلند با ۲۷۳میلیون دلار ۷ کشور عمده طرف معامله واردات با ایران بودند.