به گزارش روزنامه روسی نووایا گازتا، مدیرعامل شرکت توزیعکننده روسی برخی خودروهای ایرانی با نام Best Motors LLC، عنوان کرده، این شرکت از برنامههای خود برای فروش خودروهای یک شرکت خودروساز ایرانی صرفنظر کرده است. حتی کار به جایی رسیده که بنیانگذاران این شرکت تصمیم به انحلال آن گرفتهاند. الکساندر استپانوف، مدیرکل بست موتورز، این موضوع را با تغییر وضعیت اقتصادی در ارتباط دانسته و میگوید: با نرخ فعلی ارز و افزایش کارمزد بهرهبرداری، فروش خودروهای تولیدکننده ایرانی، با قیمتی که از ابتدا پیشبینی شده بود، امکانپذیر نیست. وی این نکته را نیز مورد تاکید قرار داده که قیمت خودروی ایرانی باید ۲۰ تا ۳۰درصد کمتر از خودروی چینی باشد.
استپانوف با بیان اینکه قرار بوده سه محصول سایپا شامل کوئیک، ساینا و شاهین در روسیه عرضه شوند، تاکید کرده هزینه اولیه این مدلها از یک میلیون تا ۱.۷میلیون روبل متغیر بود و بنابراین آنها را به مقرونبهصرفهترین خودروهای خارجی در این کشور تبدیل میکرد. این گفته وی در حالی است که سرگئی بورگازلیف، مشاور مستقل صنعت خودرو و حملونقل نیز به این روزنامه روسی گفته است که خودروهای ایرانی مقرونبهصرفه هستند، اما باید به سمت توسعه بازار جدید به روشی سیستماتیک رفت و سازندگان ایرانی و شرکای روسی آنها به این موضوع توجه نکردهاند. به گفته وی، چون محصولات سایپا به لحاظ قیمت، در محدوده قیمتی خودروهای لادا (برند داخلی روسیه) قرار میگیرند، شرکت AVTOVAZ (سازنده لادا) بیکار نمینشیند تا تماشا کند یک رقیب مستقیم وارد بازارش شود.
بورگازلیف این را هم گفته است که اگر تصمیم سیاسی در بالاترین سطح وجود نداشته باشد، هرگونه تولید یا فروش بزرگ خودروهای ایرانی در روسیه منتفی بوده و AVTOVAZ موقعیت تقریبا انحصاری خود را حفظ خواهد کرد. اصل حرف وی این است که خودروهای ایرانی باید با لادا رقابت کنند، اما با احتساب مالیات و عوارض بالا، قیمتشان بیشتر از آب درمیآید. هرچند در مطلب این رسانه روسی، صحبت از محصولات سایپا به میان آمده، بااینحال با توجه به مسائل مطرحشده، به نظر میرسد محصولات ایرانخودرو نیز آینده روشنی در بازار روسیه نخواهند داشت، مگر اینکه تصمیمات سیاسی خاصی در این مورد گرفته شود (موضوعی که کارشناسان روس هم به آن اشاره کردهاند). با ملاک قرار دادن گزارش رسانه روسی، به نظر میرسد خودروهای ایرانی از بخت بالایی برای حضور پایدار در بازار روسیه برخوردار نیستند، زیرا از جنبه قیمت توانایی رقابت با برندهای داخلی این کشور و همچنین مدلهای چینی را ندارند. این در حالی است که پس از حمله روسیه به اوکراین و تحریم این کشور از سوی غرب، خودروسازان و قطعهسازان ایرانی احساس کردند بازار روسیه میتواند به حیاطخلوت آنها تبدیل شود و حتی تفاهمنامهها و قراردادهایی نیز در این مورد امضا شد.
به عنوان مثال، شهریور سال گذشته در مراسمی با حضور سفیر ایران در روسیه، ۱۲ تفاهمنامه همکاری بین شرکتهای خودروساز و قطعهساز ایرانی و روسی به مبلغ ۷۰۰میلیون یورو امضا شد. بخشی از این تفاهمنامهها به صادرات خودروهای ایرانی به روسیه مربوط میشد. از سوی دیگر، مدیران ایرانخودرو و سایپا نیز پیدرپی از برنامههای خود برای صادرات به روسیه گفتهاند، ازجمله اینکه مدیرعامل سایپا عنوان کرده برای صادرات ۱۲۰هزار خودروی سواری و تجاری به روسیه قرارداد منعقد شده است. یا مثلا ایرانخودروییها میگویند مشتریان روسی تارا و دنا را پسندیدهاند و قرار است هزاران دستگاه از این خودروها راهی بازار روسیه شود. حالا آنچه در واقعیت اتفاق افتاده، این است که روسها خودروهای ایرانی را گران میدانند و مشخص نیست سرنوشت آن همه تفاهمنامه و قرارداد چه خواهد شد؟